วันศุกร์ที่ 21 พฤศจิกายน พ.ศ. 2551

บทที่ 7
สรุปการเรียนการสอน (บูรณาการความรู้)

จากการนำเสนอเนื้อหาของการเรียนการสอนในรายวิชานี้ จึงสรุปสาระสำคัญได้ว่า

1. ธรรมชาติ อัตลักษณ์และคำถามของปรัชญา คือ

1.1 เน้นการตั้งคำถาม (What + Why) เกี่ยวกับความเป็นจริง (Being)
1.2 เน้นการหาคำตอบตามหลักเหตุผลเกี่ยวกับความจริงในฐานะที่มนุษย์มีสติปัญญา
 อะไรคือความจริง
 รู้ความจริงได้อย่างไร
 เอาอะไรมาตัดสิน (ความดีและความงาม)
1.3 จากการศึกษาคำถามและคำตอบของคนอื่น นำสู่คำถามของคำตอบของตัวเราเอง

2. กำเนิดและพัฒนาการของปรัชญาในยุคต่าง ๆ ของปรัชญาตะวันตกและตะวันออก

มีจุดเริ่มต้นคล้ายคลึงกัน เพียงแต่จุดเน้นต่างกัน กล่าวคือ

2.1 มนุษย์เผชิญหน้ากับธรรมชาติรอบตัว
2.2 พยายามอธิบายปรากฏการณ์ที่เกิดขึ้น
2.3 ทบทวน วิเคราะห์ สังเคราะห์แนวคิดวิญญาณนิยม สู่การตอบตามหลักเหตุผลมากยิ่งขึ้น โดยดู “บริบท” ของสังคมและสถานการณ์ในยุคนั้น ๆ
2.4 ความแตกต่างและการผสานกันของวัฒนธรรมตามภูมิภาคของโลก (อารยธรรม)
2.5 การนำมาประยุกต์ใช้ตอบปัญหาของสังคม เพื่อเป็นหลักการของสังคม
2.6 ไม่มีคำตอบสำเร็จรูป ยังต้องคิดและพัฒนาความคิดทางปรัชญาต่อไป

3. สาระสำคัญของแนวคิดของลัทธิทางปรัชญา

แนวคิดที่สำคัญทางปรัชญาจะสอดคล้องกับคำถามเชิงปรัชญา ในเรื่องปัญหาเกี่ยวกับความจริง ขึ้นกับว่านักปรัชญาท่านนั้น ๆ สนใจจะตอบปัญหาเกี่ยวกับความจริงในแง่มุมไหน (คืออะไร? รู้อย่างไร? เอาอะไรมาตัดสิน?)

4. การนำวิชาปรัชญาไปประยุกต์ใช้กับชีวิตประจำวัน

ขอเสนอแนวทางเพื่อการประยุกต์ใช้ ดังนี้

4.1 การประยุกต์ใช้กับผู้ศึกษา

 สำหรับนักศึกษา ปรัชญาช่วยกระตุ้นให้เราตั้งคำถามไหมว่า “เราเป็นใคร มีคุณค่าและความหมายอะไร”
 เป็นสิ่งดีที่เราพยายามพัฒนาบุคลิกภาพและศักยภาพของเราสู่อนาคตที่เราอยากมุ่งไปถึง (บทบาทหน้าที่ในสังคม) แต่พื้นฐานของการพัฒนานั้น ๆ อยู่บนพื้นฐานของคำถามเชิงปรัชญาหรือไม่

4.2 การประยุกต์ใช้กำหนดท่าทีต่อการดำเนินชีวิตในสังคม

 สังคมย่อมมีส่วนที่เรียกว่า “ค่านิยม” ทั้งค่านิยมที่ดี ที่ถูกต้องและตรงกันข้าม
 เราสามารถวิเคราะห์ได้ไหมว่าค่านิยมเหล่านั้นมีรากฐานจากปรัชญาแนวไหน เป็นแนวคิดที่มุ่งส่งเสริม สร้างสรรค์ความสงบสุขของมนุษยชาติหรือเปล่า?
 เราคงไม่หลงกระแส หรือตามค่านิยมแบบพวกมากลากไปนะ แต่ตรงข้าม เราต้องชี้และเตือนสติตัวเราและคนอื่น ในสิ่งที่ควรเป็น ในฐานะที่เราเป็นมนุษย์

4.3 คำตอบของนักศึกษา ในการนำปรัชญาไปใช้ในชีวิตล่ะ คืออะไร

5. สรุปส่งท้าย

ปรัชญา เป็น
ความรักในความจริง รักที่จะรู้
รักเพื่อจะปฏิบัติสู่ความจริงที่ตนรู้... แล้วท่านล่ะ เมื่อได้ศึกษาวิชาปรัชญา (เบื้องต้น) แล้วคิดว่าปรัชญาเป็นอะไร เกี่ยวอะไร และนำไปใช้ในเรื่องอะไร